Problemy z głosem są coraz częstszym zjawiskiem we współczesnym świecie.
Głównym narzędziem komunikacji człowieka jest jego głos – to znaczy, że zdecydowana większość społeczeństwa może być narażona na wystąpienie jego zaburzeń na skutek różnorodnych, szkodliwych czynników wewnętrznych bądź środowiskowych.
Istnieją grupy zawodowe, które w szczególnym stopniu narażone są na problemy głosowe. Należą do nich między innymi: nauczyciele, dziennikarze, aktorzy, śpiewacy, księża, politycy… Niestety profilaktyka chorób głosu, do której zalicza się jego higienę i prawidłową emisję jest często zaniedbana w wielu środowiskach zawodowych.
Szkodliwe nawyki, praca w głośnym otoczeniu, nadmierna eksploatacja głosu mogą prowadzić do poważnych schorzeń, a w konsekwencji nawet do utraty głosu. Dlatego odpowiednia higiena oraz przestrzeganie zasad z zakresu emisji głosu jest bardzo ważne nie tylko wśród osób, które pracują głosem, ale także wśród ogółu społeczeństwa. To pozwoli cieszyć się zdrowo brzmiącym głosem przez długie lata i zminimalizować ryzyko wystąpienia problemów głosowych w starszym wieku.
Odpowiedni poziom nawodnienia organizmu pozwala uniknąć przesuszenia i podrażnienia śluzówki gardła i jamy ustnej. Niski poziom nawilżenia może spowodować nadmierne przekrwienie i ból w okolicach gardła i krtani.
W celu nawilżenia struktur narządu głosu najlepiej sprawdzi się woda, ewentualnie pastylki do ssania o działaniu nawilżającym. Wbrew różnym opiniom, nie zaleca się spożywania surowych jajek w tym celu, ponieważ istnieje wówczas zagrożenie zarażenia się bakterią salmonelli.
Pracuj głosem w przewietrzonym pomieszczeniu o wilgotności w granicach 60-70% oraz temperaturze od 18°C do 21°C. Unikaj mówienia w hałasie.
Umów się na wizytę u laryngologa/foniatry. Regularne badania pozwolą na wcześniejsze wykrycie zaburzeń głosu, co zwiększa szansę na szybszy powrót do zdrowia.
Szept to rodzaj bezdźwięcznej fonacji, która powoduje przesuszenie śluzówki fałdów głosowych oraz ich podrażnienie. Natomiast chrząkanie polega na gwałtownym wzroście ciśnienia w obszarze podkrtaniowym i silnego zwarcia fałdów głosowych, w wyniku czego dochodzi do przeciążenia tych delikatnych struktur, a w konsekwencji bólu i osłabienia głosu.
Nadmierne napięcie mięśniowe w tych okolicach ma negatywny wpływ na jakość naszego głosu (osłabienie brzmienia, głos staje się spięty i zachrypnięty). Zalecane są ćwiczenia na poprawę mobilności ciała – tzw. „stretching”, który umożliwia rozluźnienie określonych partii ciała.
Głos (podobnie jak ciało przed treningiem) wymaga odpowiedniego przygotowania przed wysiłkiem. Wykorzystaj do tego ćwiczenia oddechowe, fonacyjne i artykulacyjne.
Duży poziom stresu, niewystarczająca ilość snu, nieprawidłowe relacje społeczne mogą przyczyniać się do pogłębienia problemów z głosem. Ćwiczenia rozluźniające/oddechowe mają pozytywny wpływ na zachowanie równowagi emocjonalnej, która oddziałuje na jakość naszego brzmienia.
Wachlarz ćwiczeń jest szeroki: joga, trening autogenny Schultza, medytacje, stosunkowo nowa technika ASMR – zjawisko przyjemnego mrowienia w okolicach głowy, szyi, ramion wywołanych przez bodziec wizualny, słuchowy lub dotykowy. Dla każdego coś dobrego!
Jeżeli zaobserwujesz niepokojące objawy (długotrwała chrypka, ból podczas mówienia, nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, potrzeba częstego chrząkania/odkaszlnięcia) skontaktuj się ze specjalistą – laryngologiem, foniatrą lub logopedą. Głos ma się tylko jeden i warto o niego dbać.