Jak dbać o głos?

Problemy z głosem są coraz częstszym zjawiskiem we współczesnym świecie. 

Głównym narzędziem komunikacji człowieka jest jego głos – to znaczy, że zdecydowana większość społeczeństwa może być narażona na wystąpienie jego zaburzeń na skutek różnorodnych, szkodliwych  czynników wewnętrznych bądź środowiskowych.

Kto powinien stosować profilaktykę chorób głosu?

Istnieją grupy zawodowe, które w szczególnym stopniu narażone są na problemy głosowe. Należą do nich między innymi: nauczyciele, dziennikarze, aktorzy, śpiewacy, księża, politycy… Niestety profilaktyka chorób głosu, do której zalicza się jego higienę i prawidłową emisję jest często zaniedbana w wielu środowiskach zawodowych.

Szkodliwe nawyki, praca w głośnym otoczeniu, nadmierna eksploatacja głosu mogą prowadzić do poważnych schorzeń, a w konsekwencji nawet do utraty głosu. Dlatego odpowiednia higiena oraz przestrzeganie zasad z zakresu emisji głosu jest bardzo ważne nie tylko wśród osób, które pracują głosem, ale także wśród ogółu społeczeństwa. To pozwoli cieszyć się zdrowo brzmiącym głosem przez długie lata i zminimalizować ryzyko wystąpienia problemów głosowych w starszym wieku.

Jak dbać o głos?

1. Nawadniaj się

Odpowiedni poziom nawodnienia organizmu pozwala uniknąć przesuszenia i podrażnienia śluzówki gardła i jamy ustnej. Niski poziom nawilżenia może spowodować nadmierne przekrwienie i ból w okolicach gardła i krtani.

W celu nawilżenia struktur narządu głosu najlepiej sprawdzi się woda, ewentualnie pastylki do ssania o działaniu nawilżającym. Wbrew różnym opiniom, nie zaleca się spożywania surowych jajek w tym celu, ponieważ istnieje wówczas zagrożenie zarażenia się bakterią salmonelli.

2. Zadbaj o dobre warunki pracy

Pracuj głosem w przewietrzonym pomieszczeniu o wilgotności w granicach 60-70% oraz temperaturze od 18°C do 21°C. Unikaj mówienia w hałasie.

3. Kontroluj zdrowie swojego głosu

Umów się na wizytę u laryngologa/foniatry. Regularne badania pozwolą na wcześniejsze wykrycie zaburzeń głosu, co zwiększa szansę na szybszy powrót do zdrowia.

4. Unikaj mówienia szeptem i chrząkania

Szept to rodzaj bezdźwięcznej fonacji, która powoduje przesuszenie śluzówki fałdów głosowych oraz ich podrażnienie. Natomiast chrząkanie polega na  gwałtownym wzroście ciśnienia w obszarze podkrtaniowym i silnego zwarcia fałdów głosowych, w wyniku czego dochodzi do przeciążenia tych delikatnych struktur, a w konsekwencji bólu i osłabienia głosu.

5. Dbaj o rozluźnienie mięśni szyi, twarzy, ramion oraz obręczy barkowej

Nadmierne napięcie mięśniowe w tych okolicach ma negatywny wpływ na jakość naszego głosu (osłabienie brzmienia, głos staje się spięty i zachrypnięty). Zalecane są ćwiczenia na poprawę mobilności ciała – tzw. „stretching”, który umożliwia rozluźnienie określonych partii ciała.

6. Pamiętaj o odpowiedniej rozgrzewce 

Głos (podobnie jak ciało przed treningiem) wymaga odpowiedniego przygotowania przed wysiłkiem. Wykorzystaj do tego ćwiczenia oddechowe, fonacyjne i artykulacyjne.

7. Zadbaj o swój komfort psychiczny

Duży poziom stresu, niewystarczająca ilość snu, nieprawidłowe relacje społeczne mogą przyczyniać się do pogłębienia problemów z głosem. Ćwiczenia rozluźniające/oddechowe mają pozytywny wpływ na zachowanie równowagi emocjonalnej, która oddziałuje na jakość naszego brzmienia. 

Wachlarz ćwiczeń jest szeroki: joga, trening autogenny Schultza, medytacje, stosunkowo nowa technika ASMR – zjawisko przyjemnego mrowienia w okolicach głowy, szyi, ramion wywołanych przez bodziec wizualny, słuchowy lub dotykowy. Dla każdego coś dobrego!

Pamiętaj!

Jeżeli zaobserwujesz niepokojące objawy (długotrwała chrypka, ból podczas mówienia, nawracające infekcje górnych dróg oddechowych, potrzeba częstego chrząkania/odkaszlnięcia) skontaktuj się ze specjalistą – laryngologiem, foniatrą lub logopedą. Głos ma się tylko jeden i warto o niego dbać.