Dlaczego moje dziecko nie mówi?

• stymulowanie mowy przez rodziców, czytanie książek od pierwszych miesięcy, porozumiewanie się z dzieckiem pełnymi zdaniami, mówienie wyraźne i zrozumiałe;
• obecność wad wymowy oraz ograniczenia rodzinne, które często są dziedziczne;
• ograniczenie stymulacji telewizorem, tabletem, telefonem, itp. w pierwszych latach życia.

Do czynników biologicznych, które mogą powodować problemy z mową dziecka możemy zaliczyć: 

• choroby przebyte przez mamę w trakcie ciąży, picie alkoholu, używki itp.;
• urazy okołoporodowe;
• choroby przebyte przez dziecko w trakcie pierwszych miesięcy życia;
• nieprawidłowości w budowie aparatu artykulacyjnego;
• zapalenie ucha lub ślinianek przyusznych;
• niedosłuch, głuchota;
• upośledzenie umysłowe dziecka;
• uszkodzenie centralnego układu nerwowego; 
• autyzm wczesnodziecięcy;
• mutyzm wybiórczy;
• opóźniony rozwój mowy.

Jakie są najczęstsze przyczyny braku mowy?

Opóźniony rozwój mowy – jest to niższa sprawność językowa, którą można zdiagnozować w okresie kształtowania się  mowy. Zaburzenie to stwierdza się w przypadku, gdy kompetencje językowe wykształcają się w stopniu niewystarczającym do osiągnięcia poziomu efektywnego porozumiewania się z innymi lub nie wykształcają się  w ogóle. W ORM zaburzona może być artykulacja i gramatyka wypowiedzi. Znacznie ograniczony jest także zasób słów  dziecka. Wolniejsze tempo nabywania zdolności językowych może dotyczyć zarówno samej czynności mówienia, jak i rozumienia. Dziecko prawidłowo słyszy, rozumie polecenia słowne. Potrafi wymówić głoski, czasem sylaby, ale złożenie  ich w słowo i wypowiedzenie jest już bardzo trudne.

Charakterystyczne dla opóźnionego rozwoju mowy jest:

• opuszczanie sylaby początkowej lub końcowej (elizja): 'zupa osół’ (rosół), 'awa’ (trawa);
• tworzenie nowych wyrazów ze skrzyżowania dwóch wyrazów (kontaminacja);
• zniekształcenie wyrazu: 'jotatety’ (toalety);
• przestawki głoskowe (metateza): 'tema’ (meta), 'zatelefonić’ (zatelefonować i zadzwonić), 
• formy czasu teraźniejszego: 'ja pójdem’;
• bezokolicznik: 'chce mi się spić’;
• przymiotniki: 'lepszejsze jak bubuś’ (lepsze niż Kubuś);
• formy czasu przyszłego: 'ato zaras rusznie’;
• liczebniki: dwie samochody.

Autyzm wczesnodziecięcy – należy do zaburzeń rozwojowych. U niektórych dzieci problemy z mową pojawiają się we wczesnej fazie, u innych natomiast możemy mieć styczność z echolaliami. Bardzo często możemy zauważyć regres rozwojowy, dziecko do 3. roku życia rozwija i przyswaja prawidłowo mowę, następnie cofa się do etapu pierwszego lub drugiego roku życia. 

• mowa dzieci autystycznych często jest pozbawiona ekspresji i wyobrażeń. Dziecko krzyczy i wydaje z siebie mocne dźwięki w sytuacji zwrócenia na siebie uwagi;
• występują echolalie odroczone lub natychmiastowe;
• nieużywanie zaimka ‘’ja’’, nawet u dzieci powyżej 10. roku życia.

Mowa dzieci autystycznych pozbawiona jest melodyki. Wraz z cofaniem się mowy, zanikają inne sposoby komunikacji, takie jak gaworzenie, ekspresja uczuć na twarzy i gesty. 

Mutyzm – zaburzenie lękowe polegające na braku kontaktu werbalnego przy nieuszkodzonych ośrodkach mowy. Mutyzm możemy podzielić na :

• mutyzm całkowity – polega na braku mowy u dziecka; wydobywa ono z siebie nieartykułowane dźwięki lub krzyczy. Dziecko rozumie innych i może reagować za pomocą gestów. Mutyzmowi całkowitemu towarzyszą zaburzenia łaknienia lub zaburzenia przełykania. 
• mutyzm sytuacyjny – polega na ograniczonym kontakcie w określonych sytuacjach np. dziecko mówi w domu – jednak w przedszkolu milczy. Bardzo często zaburzenie mija, gdy dziecko oswoi się z nową sytuacją. 
• mutyzm wybiórczy – inaczej selektywny, dziecko wybiera osoby, z którymi chce rozmawiać, a w stosunku do innych zachowuje bezwzględne milczenie. W sytuacji kontaktu z osobą wykluczoną dziecko może reagować wybuchami agresji.  

Najczęstszym sposobem terapii mutyzmu wybiórczego jest metoda terapii behawioralnej lub program sliding-in.

Drogi rodzicu jeżeli rozwój mowy twojego dziecka wzbudza u Ciebie najmniejsze wątpliwości reaguj. Im wcześniej zostanie zdiagnozowany problem, tym szybciej dziecko otrzyma pomoc!  

Szukasz konsultacji, diagnozy lub terapii logopedycznej online? Zobacz polecanych logopedów online i uzyskaj pomoc dzięki wizycie logopedycznej przez Internet. https://www.dobrylogopeda.edu.pl/logopeda-online