Nie, ten krótki tekst nie będzie poradnikiem dla dziadków, którzy przyprowadzają swoje wnuki na terapię logopedyczną. Przez ostatnie lata zajmowałem się badaniem świadomości społecznej Polaków w zakresie zapotrzebowania na terapię logopedyczną wśród osób starszych i starzejących się. Wnioski dają do myślenia – spora część społeczeństwa nie zdaje sobie sprawy z faktu, że ludzie w jesieni życia również mogą potrzebować wsparcia ze strony terapeuty mowa.
Czy starsze osoby powinny chodzić do logopedy?
Nie dotyczy to każdego seniora. jednak dość wysoki odsetek osób starszych stanowią osoby narażone na pogorszenie jakości komunikacji oraz na wystąpienie zaburzeń czynności prymarnych (np. oddychanie, połykanie) i sekundarnych (mowy). Choroby neurodegeneracyjne (np. udar), pogorszenie słuchu i wzroku, ubytki w uzębieniu – wszystkie z wymienionych kojarzą nam się przede wszystkim z późnym okresem życia, prawda? I wszystkie one wpływają na wystąpienie zaburzeń języka i komunikacji. Z problemów natury komunikacyjnej natomiast wynikają problemy psychosomatyczne, które mogą doprowadzić do zaistnienia kolejnych chorób i zaburzeń.
Problemy osób starszych
Starość to czas, w którym przychodzi zmierzyć się ze stratą kolejnych naszych bliskich, znajomych i sąsiadów. Są to osoby, z którymi najczęściej utrzymujemy kontakt, nawet jeśli relacje te ograniczają się kilku zdań wymienionych przy wieczornej herbacie lub na klatce schodowej. Kiedy tych osób zaczyna brakować, pojawia się samotność i potrzeba wypełnienia pustki.
Niestety, starość niesie wraz z sobą wiele ograniczeń. Seniorzy nie są rozumiani przez ludzi młodszych – więcej, są narażeni na alienację z ich strony. Osoby starsze kojarzą się z nadchodzącą starością i z problemami, które ona za sobą niesie. Często zwyczajnie brakuje też płaszczyzny porozumienia – brak wspólnych tematów, konflikt pokoleń. Taka sytuacja może doprowadzić do pogorszenia stanu zdrowia seniora.
„To tylko zwracanie na siebie uwagi!”
Niekiedy to prawda. Częściej jednak – wymówka. W takiej sytuacji czymś normalnym jest to, że senior zwraca na siebie uwagę. Kiedy może dojść do pogorszenia się stanu zdrowia, wydaje się, że nie pozostaje nic innego jak bić na alarm, by zapobiec własnej chorobie czy śmierci. „A co ja mam z tym zrobić?”. W myśl aforyzmu lepiej zapobiegać niż leczyć – zadbaj o relację komunikacyjną z bliską osobą starszą zamiast potem tracić swoje i jej siły na procesy rekonwalescencyjne.
Jak pomóc osobie starszej?
Czasami wystarczy być, słuchać i reagować. Czasami warto wyrazić zainteresowanie i troskę – czy niczego nie brakuje, czy nie potrzeba czegoś naprawić? To tak niewiele, a może uchronić przed wystąpieniem wielu niebezpiecznych chorób i zaburzeń. Co zrobić natomiast, kiedy doszło już do uszczerbku na zdrowiu? Czy wtedy logopeda też może okazać się potrzebny? Przecież on/ona już nawet nie mówi!
Właśnie dlatego potrzebuje logopedy. Logopeda to specjalista, którego podstawowym zadaniem jest umożliwienie pacjentowi komunikacji z otoczeniem. Kiedyś na praktykach usłyszałem takie zdanie od wnuczki pacjenta sparaliżowanego po udarze: „Może mieć najlepszych specjalistów dookoła, ale jeśli nie będzie w stanie dać znać, czego właściwie potrzebuje, to po co ci ludzie w ogóle mają tu przychodzić?”. Logopeda nie jest jedynym specjalistą, który może wspierać leczenie seniora, jednak jego praca często umożliwia działanie innym: opiekunom, psychologom, pielęgniarkom czy fizjoterapeutom.
Dlatego – jeżeli masz w swoim otoczeniu osobę starszą i zależy Ci na jej życiu i zdrowiu – dbaj o relację komunikacyjną z nią. Jeżeli natomiast senior jest już chory i boryka się z problemami komunikacyjnymi – skonsultuj się z logopedą.
Jeśli chcesz dowiedzieć się kim jest dobry logopeda i jak go znaleźć zajrzyj do naszego artykułu: https://www.dobrylogopeda.edu.pl/poradnik-pacjenta/kim-jest-dobry-logopeda
Jeżeli szukasz dobrego logopedy dla siebie lub swoich bliskich, to zachęcamy Cię do zapoznania się ze stroną: